ارشدان مدیریت آموزشی

تفاوت یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده:

واژه" یادگیری سازمانی[1]" اغلب با واژه " سازمان یادگیرنده[2] " به جای هم به کار می­روند.

تسانگ( 1997؛ به نقل از طاهری،1386) تفاوت آنها را بدین صورت می کند: " یادگیری سازمانی مفهومی است که برای انوع مشخصی  از فعالیتها که در درون سازمان اتفاق می­افتد، به کار می رود؛ در حالی که سازمان یادگیرنده به نوع خاصی از سازمان اشاره دارد که یادگیری سازمانی را درون خود دارد(ص26)

با این حال رابطه ساده­ای بین این دو وجود دارد، یک سازمان یادگیرنده سازمانی است که در یادگیری بخوبی عمل می کند . در حقیقت تفاوت یادگیری سازمانی با سازمان یادگیرنده در دو مفهوم "شدن" و "بودن" آشکار می شود. به عبارت دیگر، یادگیری سازمانی توصیف تلاش های سازمان ها است که می کوشند  از طریق ارتقاء یادگیری افراد در سازمان تبدیل به یک سازمان یادگیرنده بشوند. یادگیری سازمان یک مفهوم کلی است( رهنورد ،1378، ص11) به عبارت دیگر باید گفت سازمان یادگیرنده حاصل یادگیری سازمانی است.

تفاوت مهمتر، تفاوت بین این دو واژه در ارتباط با کسانی است که  از آنها استفاده می کنند. ادبیات تجویزی و عمل گرای سازمان یادگیری سازمانی که توسط دانشگاهیان ایجاد شد. تجویزیها کارگزارانی هستند که اساساً علاقه­مندند به سازمانها بگویند چه کاری باید انجام دهند و باید یادگیری را انجام دهند، به جای اینکه به آنها بگویند که چگونه باید یاد بگیرند. هر چند بین این دو گروه همپوشی های وجود دارد، اما تفاوت های اصلی در تفسیر آنها از واژه یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده در جدول(2-6) نشان داده است. همان­گونه که در جدول مشاهده می­گردد یادگیری سازمانی از لحاظ محتوایی مشتمل بر فرآیندهایی است که در سازمان محقق می­شوند ولی سازمان یادگیرنده به یک شکل خاص سازمانی اطلاق می­شود. سازمان یادگیرنده یک مفهوم هنجاری است در حالی که یادگیری سازمانی یک پدیده تجویزی است. یادگیری سازمانی به صورت طبیعی در سازمان رخ می دهد، سازمان یادگیرنده نیازمند انجام فعالیت هایی است. سازمان یادگیرنده یک شکل مرجع و مطلوب سازمانی است در حالی که یادگیری سازمانی متمایل به شکل معینی نیست. سازمانها برای بقا و تداوم خود به یادگیری نیازمند هستند ولی شکل سازمان یادگیرنده برای آنها حیاتی نیست یادگیری سازمانی یک پدیده شناخته شده بود در حالی که سازمان یادگیرنده پدیده­ای است که به روشنی یادگیری سازمانی نیست. تفاوت دیگر یادگیری سازمانی و سازمان یادگیرنده در این است که ادبیات یادگیری سازمانی، علمی و آکادمیک بوده و غالباً مورد توجه دانشمندان بوده در حالی که ادبیات سازمان یادگیرنده، بیشتر عمل­گرا بوده و مورد توجه کارگزاران و مشاورین سازمانی قرار گرفته است.

[1] organization learning

[2] learning organizaton